Latince ‘status quo’ kelimelerinin Türkçeleşmiş hali olduğunu söyleyebileceğimiz ‘statüko’; Türk Dil Kurumu sözlüğünde ‘Süre gelen durumun devam ettirilmesi’ açıklaması ile tanımlanır. Statüko kelimesi esas olarak gündelik yaşamda çok kullanılan bir sözcük değildir. Kullanım istatistiği incelendiğinde genellikle lisans ve lisansüstü eğitim alan kişiler ile politikaya ilgi duyanlar tarafından kullanılır.
Televizyonların ana haberler bültenlerini izlemeyi alışkanlık haline getirmiş bulunanlar, özellikle geçmişten günümüze süregelen olumsuz durumları dile getirmek için statüko sözüne cümlelerinde yer verirler.
Bu sözcüğün olumsuz hallerin vuku bulması durumundaki kullanımlarını örneklerle dile getirmek gerekirse; bir evde hafta sonu gezme amaçlı nereye gidileceğine her daim tek kişinin karar vermesi bir statükodur. Aynı şekilde her yıl aynı yerde tatil yapmak, her yemekte mutlaka fazla ekmek tüketmek te statüko sınıfına girmektedir.
Bu kelime, aslında mutlak olumsuz bir durum belirteci ya da bildirgeci değildir. Eğer ki geçmişten beri süreklilik arz eden olay olumlu ise yine statüko uygulanmaya devam etmiş olur. Örneğin; üç ayda bir düzenli ve devamlı olarak doktor kontrolünden geçmekte statükonun korunması anlamına gelir.
Statükonun Hayatımızdaki Yeri’
Statükolar, biz farkında olmasak dahi genel itibarı ile sürekli hayatımızın içindedirler. Zira ilk insanın dünyaya gelmesinden günümüze, yaşamımızda uzun süredir var olan ve ‘rutin’ kelimesi ile tabir edilen durumlar hep varlığını korumuştur.
Yine örneklerle anlatmak gerekirse; hemen hemen hepimiz her akşam herhangi bir nedenle vaktimizin bir bölümünü bilgisayar başında geçiririz, bu eylem var olan düzenin bozulmadan sürdürülmesi, yani başka bir deyişle statükonun korunması durumunu gerçekleştirir.
Statüko İle Dost Olmak’
İnsan beynini ve davranışlarını inceleyen bilimadamlarının ortak görüşü statükonun iyi ya da kötü olmasının önemi olmadığı, olumlu rutin durumların bile uzun vadede kişileri zihinsel açıdan yıprattığı yönündedir. Söz konusu zihinsel aşınmanın en aza indirgenmesi ise ‘rutinin içinde rutini bozma’ yöntemi ile sağlanır. Bu süslü tedavi yöntemi aslında ‘sıradan işleri eğlenceli hale getirmek’ olarak da isimlendirilebilir. Örneğin; uzun zamandan bu güne değin hergün okula gitmek rutin bir iştir, fakat arada bir okulda eğlenceli aktivitelere katılmak işe yarar bir ‘rutinin içinde rutini bozma’ eylemidir.
Sonuç Olarak’
Nihayetinde statüko geniş zaman ile ifade edilen eylemlerin tümüdür. Bir durumun statüko olması için geçmişten beri yaşanıyor olması gerekir.