Askerliğini yapanların pek görmek istemediği, kara şimşek olarak adlandırdığı bir tahıl yeşil mercimek. Yeşil mercimek içeriğinde bol miktarda yağsız protein, çinko, potasyum, kalsiyum, K vitamini, niasin, diyet lifi, demir ve folat barındırıyor. Hem sağlıklı beslenmek isteyenlerin hem de diyet yapanların listesinde ilk sıralarda yer alan son derece besleyici gıdalardan biri. Mutfaklarda genellikle yeşil mercimek ve kırmızı mercimek kullansak da mercimeğin 5 farklı çeşidi var.
- Kırmızı mercimek: Mutfakta en çok kullanılan mercimek türlerindendir. Nişasta oranı oldukça yüksektir ve kabuksuzdur. Genellikle mercimek çorbası yaparken kullanılır. Bununla birlikte mercimek köftesi yaparken de kullanılır.
- Yeşil mercimek: Tıpkı kırmızı mercimek gibi çok sık tüketilen türlerden biridir. Kabuklu bir yapıya sahiptir. Pişerken kabukları patlayabilir ve dağılabilir. Bu sebeple pişirme süresine dikkat edilmeli ve fazla pişirilmemelidir. Yemek ve çorba yapımında kullanılır. Ayrıca salatalara da ilave edilir.
- Sarı mercimek: Nişastalı bir türdür ve kabuksuzdur. Tadı fındığı andırır ve pişirme süresi 10 dakikayı geçmemelidir. Genellikle püre yapılırken kullanılır.
- Kahverengi mercimek: Tatlımsı bir aroması vardır ve taneleri çok ufaktır. Pişirirken çok fazla yumuşamaz. Salata yapımında kullanılacaksa 35 dakika, çorba yapımında kullanılacaksa 50 dakika haşlanmalıdır.
- Puy mercimek: Yeşil mercimeğin bir türüdür ve Fransız mercimeği olarak bilinir. Yeşil mercimeğe göre daha ufak ve koyu renklidir. Yeşil mercimeğe göre daha kısa sürede pişer ve dağılmaz.
Yeşil Mercimeğin Faydaları Nelerdir?
- Vücudun kas yapısını güçlendirir: Protein vücuttaki organların ve kasların sağlıklı bir şekilde çalışması ve onarılması için son derece önemli ve gerekli bir maddedir. Yeşil mercimek içeriğindeki yüksek orandaki proteinle kas yapısını güçlendirir. Yeşil mercimek içeriğindeki temel amino asitler sayesinde de kasların daha sağlıklı ve düzgün çalışmasına yardımcı olur.
- Kolesterolün düşürülmesine yardımcı olur: Yeşil mercimeğin içerisinde bulunan yüksek orandaki çözünebilir lif kandaki kötü kolesterol seviyesinin düşürülmesine yardımcı olur. Kötü kolesterolü düşürüp kolesterol seviyesini olması gereken dengede tutarak arterleri temiz tutar. Bu sayede felç ve kalp krizi riskini düşürür.
- Kalp sağlığının korunmasına yardımcı olur: Mercimek içeriğindeki yüksek orandaki çözünebilir lif ile kalp sağlığının korunmasına yardımcı olur. Aynı zamanda yüksek oranda magnezyum ve folat içerir. Magnezyum ve folat kalp sağlığının korunması için oldukça önemli maddelerdir. Magnezyum eksikliği anjine sebep olabilir. Anjin ağrısı kalp kaslarında oluşan şiddetli spazmdan kaynaklanan bir ağrıdır. Magnezyum eksikliği aynı zamanda kalp çarpıntılarına da sebep olabilir. Bu sebeple yeşil mercimek içeriğindeki magnezyum ile kalp sağlığının korunmasına yardımcı olur. Homosistein kanda ölçülen bir aminoasittir ve protein yapan aminoasitlerdendir. Homosistein yüksekliği kalp ve beyin hastalıklarına sebep olur, sinir sistemi hastalıklarının riskini arttırır. Mercimeğin içeriğindeki folat homosistein seviyesinin düşürülmesine yardımcı olarak kalp sağlığını korur.
- Şeker hastalığına iyi gelir: Mercimek içeriğindeki yüksek diyet lifleri sayesinde kan şekeri seviyesinin kontrol altında tutulmasına yardımcı olur. Diyet lifleri besinler yoluyla vücuda alınan şekerin kan tarafından emilim hızını yavaşlatır ve şeker seviyesinin kontrol altında tutulmasına yardımcı olur. Dolayısıyla diyabet hastaları için uygun bir gıdadır.
- Kanser türleriyle mücadele eder: Düzenli olarak yeşil mercimek tüketilmesi kanserin bazı türleriyle mücadele edilme sürecinde destekleyici olmaktadır. Mercimek lektin bileşikleri açısından oldukça zengindir ve lektin bileşikleri kanser savaşçısı olarak bilinmektedir. Lektinler yeşil mercimekler dışında bezelye, soya fasulyesi, yer fıstığı ve buğdayda da bulunmaktadır ve vücutta bulunan kanserli hücrelerin büyümesinin kontrol altına alınmasına yardımcı olur.
- Sindirim sistemi sağlığını korur: Lif açısından zengin olan tüm gıdalarda olduğu gibi mercimek de sindirim sistemi sağlığının korunmasına ve performansının iyileştirilmesine yardımcı olur. Düzenli olarak yeşil mercimek tüketerek bağırsak faaliyetlerinizi düzene sokabilir ve sindirim sistemi sağlığınızı koruyabilirsiniz. Kabızlık döneminde de mutlaka tüketilmesi gereken besinlerdendir.
- Sinir sistemi sağlığını korur: Mercimek beynin sağlıklı bir şekilde çalışması için gerekli olan temel mineral ve vitaminlere sahip bir besin türüdür. Ayrıca içeriğinde barındırdığı folat sayesinde homosistein seviyesinin düşürülmesine yardımcı olur. Bu sayede beyin ve sinir sistemi hastalıklarına yakalanma riskini azaltır ve bu sistemlerin sağlığının korunmasına yardımcı olur.
- Güçlü bir antioksidan kaynağıdır: Yeşil mercimek yüksek oranda antioksidan içerir. İçeriğindeki antioksidanlarda vücuttaki serbest radikallerle savaşarak vücudu tahrip etmelerini önler, vücudun daha genç kalmasına yardımcı olur ve ateroskleroz riskini azaltır. Ateroskleroz, arteriosklerozun damar sertleşmesi olarak adlandırılan bir türüdür. Arterleri ( atar damarları ) etkileyen bir hastalıktır.
- Sağlıklı kilo vermeye yardımcı olur: Vücutta kalori artışına sebep olan besin gruplarından biri de çözünmeyen liflerdir. Bu lifler vücut tarafından sindirilemez ve yapıları bozulmadan geçerek kalori almanıza sebep olur. Yeşil mercimek ise içeriğindeki yüksek oranda çözünebilir lif ile bu riski ortadan kaldırır. Sindirim sistemi sağlığını koruyarak metabolizma hızını dengeler ve daha az yemek yeme isteği yaratır.
- Güçlü bir folat kaynağıdır: Folat aynı zamanda folik asit olarak da bilinmektedir. Yeterli folik asit alımı özellikle hamilelik dönemleri için oldukça önemlidir. Gebelik döneminde yeterli folik asit kullanımı bebekte bazı sinir hastalıklarının önlenmesine yardımcı olur. Yüksek tansiyon riskini düşürür ve kolon kanseri riskini azaltır. Homosistein seviyesini azaltarak kemik sağlığını korur ve kemik kırılmalarının önlenmesine yardımcı olur. Ayrıca yaşlılık sebebiyle oluşan işitme kaybına karşı korur. Kalp sağlığını korur ve Alzheimer riskini azaltır. Kırmızı kan hücrelerinin üretimini destekler ve depresyonla mücadele eder.
- Anksiyete ve panik atak riskini azaltır: Magnezyum adrenal stres hormonlarını kontrol altında tutan bir maddedir. Vücutta magnezyum eksikliği oluştuğunda adrenal stres hormonu korumasız kalır ve adrenalin ve noradrenalin hormonlarını tetikler. Bu sebeple gerçekleşen ani yükselişler tansiyon, kalp çarpıntısı, yüksek nabız ve panik ataklara sebep olabilir. Yeşil mercimek içeriğindeki magnezyum sayesinde adrenal stres hormonlarının kontrol altında tutulmasına yardımcı olur ve anksiyete ve panik atak riskini azaltır.
- Yorgunlukla mücadele eder: Yeşil mercimek içerdiği demir ile yorgunlukla mücadele eder. Yorgunluğun en sık görünen sebeplerinden biri de demir eksikliğidir. Özellikle 18 – 50 yaş aralığında bulunan kadınlar demir eksikliği konusunda daha hassastır. Bir avuç pişmiş mercimek günlük demir ihtiyacının yaklaşık %35 ini karşılar.
- Güçlü bir B3 vitamini kaynağıdır: Mercimek içerdiği B3 vitamini ile kolesterolün kontrol altına alınmasına yardımcı olur. Ayrıca vücudu diyabet, osteoartrit, Alzheimer gibi hastalıklara karşı korur. Sindirim ve sinir sistemi sağlığının korunmasına yardımcı olur.
- Böbrek sağlığının korunmasına yardımcı olur: Aterosklerotik böbrek yetmezliğinin oluşmasındaki en önemli etkenlerden biri vücuttaki magnezyum eksikliğidir. Yeşil mercimek sahip olduğu magnezyum sayesinde bu riski düşürür ve böbrek sağlığının korunmasına yardımcı olur.
- Hamilelik döneminde tüketilmesi gereken ideal gıdalardandır: Mercimek içeriğinde bulunan yüksek orandaki folik asit ile hamilelik dönemi için oldukça önemli gıdalardan biridir. Gebelik öncesi 1 yıllık sürede ve gebelik döneminin ilk 3 ayında günlük 400 mg folik asit alımı uygun görülmektedir. 1 su bardağı yeşil mercimek günlük folik asit ( folat ) ihtiyacının yaklaşık % 90’ını karşılar.
- Diş sağlığının korunmasına yardımcı olur: Yeşil mercimek içeriğindeki magnezyum ile tükürükte oluşan kalsiyum – fosfor dengesizliğini giderir ve dişlerin bu sebeple çürümesini engeller.
- Kadın hastalıklarına karşı koruyucudur: Vücutta magnezyum eksikliği söz konusu olduğunda bir takım kadın hastalıkları oluşabilmektedir. Bunlar; dismonere ( adet ağrısı ), adet öncesi sendromu, kadın infertilitesi, gebelikte erken sancılanma, serebral parsi, ani bebek ölümleri, preeklampsi ve eklampsi gibi türlerdir. Yeşil mercimek içerdiği magnezyum ile bu hastalıkların görülme riskini azaltır.